Johansen, P., Muir, D., Asmund, G. & Riget, F. 2009: Contaminants in the traditional Greenland diet – Supplementary data. National Environmental Research Institute, Aarhus University, Denmark. 22 pp. – NERI Technical Report No. 704.
Imaqarniliaq
Nalunaarusiami matumani minguit kalaaliminerniittut pillugit paasissutissat sukumiinerusut saqqummiunneqassapput Aarrit (Odobenus rosmarus) kiisalu natsersuit (Cystophora cristata) neqaat, tingui orsuilu pillugit paasissutissat kiisalu tikaagulliit (Balaenoptera acutorostrata) orsui mattaallu pillugit paasissutissat takutippavut. Minguit pineqartut tassaapput saffiugassat oqimaatsut (cadmium, kviksølv aammalu selen) kiisalu minguit timimiittartut arrorti kuminaatsut (PCBer, DDT, klordaner, hexaklorcyclohexaner (HCHs), klorbenzener, dieldrin, toxafen kiisalu ikuallannaveersaatit).
Cadmiumip, kviksølvip selenillu aarrit timaaniittut puisini (natsiit, aataat, natsersuillu) siusinnerusukkut takuneqarsimasutulli annertutigipput.
Organoklorinit qaffasissusii aaverni natsersuarnilu ittut siusinnerusukkut natserni aataanilu nassaarineqarsimasunit allaanerunngillat. Ilaatigut minguit aaverni natsersuarnilu ittut (PCBer, DDT, klordaner, dieldrin) puisinit taakkunannga marlunnit qaffasinnerusarput, ilaatigulli appasinnerusarlutik (toxafen, coplanare PCB).
Misissuinermi siusinnerusukkut ingerlanneqartumi toxafanit mattammiittut 1998-imi tikaagulliit orsuiniit tigooqqarneqartunut 2000-imilu misissoqqissaarneqartunut sanilliullugit ilisimagisamit qaffasinnerunerujussuat paasineqarpoq. Tamanna pillugu 2005-imi misiligutit 1998-imissaaq katersorneqarsimasut suli amerlanerit misissuiffigineqarput. Misissukkani taakkunani orsumi toxafan annerpaaq nassaarineqarpoq. Amerlanertigut orsuni mattannilu 2005-imi misissorneqartuni organoklorin 2000-imi misissorneqartutullu qaffasissuseqartarpoq. Assigiinngissutaat uumasut ataasiakkaat akornanni assigiinngissutinik nassuiaatissaqarunarput uumasut taakkorpiaasimanngippata misissuinerni assigiinngitsuni misissorneqartut.
Ikuallannaveersaatit (PBDE-it) aarrit natsersuillu orsuini ittut Kitaani natserni siusinnerusukkut uuttukkatulli qaffasissuseqarput, aataaniittuniilli annikinnerullutik. PBDE qaffasinnerpaat tikaagulliit orsuini nassaarineqarput.
Rapport i pdf-format (423 kB)
