Aarhus Universitets segl

No. 684: Environmental monitoring at the lead-zinc mine in Maarmorilik, Northwest Greenland, 2007

Environmental monitoring at the lead-zinc mine in Maarmorilik, Northwest Greenland, 2007. Johansen, P., Asmund, G., Rigét, F. & Johansen, K. 2008: National Environmental Research Institute, University of Aarhus. 54 pp. – NERI Technical Report No. 684.

 

Eqikkaaneq

Aatsitassarsioqatigiiffik Greenex A/S Uummannap Kommuniani Maarmorilimmi 1973-imiit 1990-ip tungaanut aqerlumik zinkimillu piiaanermik ingerlataqarpoq. Aqerloq zinkilu annermik qaqqami Inngili Qernertumik taaneqartartumi nassaasaasimavoq. Aatsitassaq 600 meterinik qatsissuseqartumi piiarneqarluni assartuutit nivingasut atorlugit kangerluk Affarlikassaa ikaarlugu Maarmorilimmi akuiaaviliaanneqartarpoq. Akuiaavimmilu aqerlussaq zinkissarlu akuiarneqariarluni umiarsuartigut Europami saffiugassanik aatsiteriviliaanneqartarluni.

 

Aatsitassarsiorfiup ingerlanerata nalaani mingutsitsineq qassiinik aallaaveqarpoq. Akuiagassap sequtserneqarnerani assartorneqarneranilu pujoralak pinngortinneqartarpoq avatangiisinullu siammartarluni. Aserorternerlukut aqerlumik zinkimillu annertunngitsumik akullit aamma pujoralatsitsisartuupput kisiannili aamma aqerlumik zinkimillu imermut taratsumullu aniatitsisarlutik.  Mingutsitsiviusulli annerpaat tassaapput akuiarnerlukut qallunaatut ”tailingininik” taaneqartartut, Affarlikassaanut eqqarneqarsimasut taassumalu naqqanut kiviorarsimasut. Aatsitassarsiorfik matuneqarmat aserorternerlukut qallorneqarput akuiarnerlukullu qaavinut Affarlikassaata naqqani ittunut qalliunneqarlutik.

 

Maarmorillup eqqaani kangerlunni avatangiisit 1972-imiilli misissorneqartarsimapput taratsup, marraap, naasut uumasullu aqerlortaqarnerinik zinkertaqarnerinillu misissuisarnerit atorlugit.  Aammattaaq immap naqqata uumasuinik misissuisoqartarsimavoq. Nalunaarusiaq manna misissuinerni 2007-imi ingerlanneqartuni paasisanik imaqarpoq tamaanilu avatangiisit qanoq issusiinik naliliiffiulluni. Paasissat paasissutissanut ukiuni siuliini pissarsiarineqartunut sanilliunneqartarput.

 

Aqerlup zinkillu aatsitassarsiorfimmiit pujoralatsigut siammarterneqartarnerat misissorneqartarpoq Maarmorillup eqqaani ujaqqat qillineri katersorlugit misissoqqissaartarnerisigut. Uumassusillit taakku pujoralaat nakkaanerinik uuttortaanermut atugassaqqissuuput qaamikkut silaannarmi inuussutissanik tigooraanermikkut taamaallaat inuussutissanik pissarsisarnertik pissutigalugu. 2007-mi qillinerni nuussani Affarlikassaani Qaammarujummilu kiisalu Perlerfiup kangerluata avannamut sineriaani ittuni aqerloq alleriarsimavoq, zinkimilli sunnigaanerat annikinnerusimalluni.

 

Aatsitassarsiorfik unimmalli imaq malunnaqisumik mingutsinneqannginnerulersimavoq. Akuiarnerlukut aserorternerlukullu Affarlikassaanut nakkaatinneqarsimasut maanna aqerlumik annikitsuinnarmik aniatitsilersimapput, zinkili suli aniavoq, taamaattorli aatsitassarsiornerup ingerlaneraniit malunnartumik annikinnerusumik. 2007-mi kangerlummi immap naqqata aqerloqassusia 1988-1989-imiit 1000-ileriaammik annikinneruvoq zinkeqarneralu arfinileriaammik annikinnerulluni. Immap qaata aqerloqarnera aatsitassarsiorfik matummalli annikitsuinnaajuartarsimavoq 2007-imilu qaffariaateqarsimanani. Akerlianilli immap qaata zinkeqassusia 2005-imi 2007-imilu 1988-89-imisut qaffasitsigisimavoq naak 1995-imiit 2002-imut pingasoriaataata missaanik annikinnerusarsimagaluarluni.

 

Qeqqussat, ulluttagaani naasartuusut, immamit avatangiisiminnit saffiugassanik tigooraasarput taamaammallu immap mingutsinneqarneranut uuttuinermut atorneqarsinnaasarlutik. Piffissaq misissuiffiusartoq tamaat isigigaanni (1981-2005) qeqqussat aqerlumik zinkimillu akoqannginnerulersimapput, pingaartumik aatsitassarsiorfiup matuneqarnerata kingornaniilli, aqerloqassusiallu zinkeqassusianniit appariarnerusimalluni. 2007-mi misissuiffiusumi tamarmi aqerlortaqarnerat allanit anneruvoq: tassa Affarlikassaani, Qaamarujummi aammalu Perlerfiup kangerluani. Sumiiffimmi annikinnerusumi zinkitaqarnerat allanit qaffasinneruvoq, tassa: Affarlikassaani aammalu Qaamarujummi, taakkuli avataanni taamaallaat Perlerfiup kangerluata avannamut sineriaani zinki allanit anneruvoq.

 

Uillut ulittarneranniittartuullutik saffiugassanik, uumasuaqqanik pujoralaasanillu immamiit tigooraasarput taamammallu immap mingutsitaaneranut uuttuutigineqarsinnaasarlutik. Uillut 2007-mi katersukkani Affarlikassaaniittut, Qaamarujummiittut Perlerfiullu Kangerluaniittut qaffasissumik aqerlortaqarput, Maarmorillulli eqqaani annikitsumiittut taamaallaat zinkertaat qaffasilluni. Siusinnerusukkut uillut kangerlunniittut ima aqerlortaqartigisaraluarput nerineqarnissaat inassutigineqartarani. Kisiannili 2005 aamma 2007-mi misissuinertigut mingutsitsinerup qanoq appariarsimatiginera paasineqarmat uillut nerineqannginnissaannik inassutip taamaallaat Affarlikassaanut, Qaamarujummut kiisalu tamatuma kitaanut atuutilernissaa siunnersuutigineqarpoq. Aqerloq zinkilu ukiuni qassiini annikilliartortuarsimapput, aqerlulli annikilliartornera kigaappoq uillut aqerloq tigoorareeraangamikku aniatissinnaanneq ajormassuk.

 

Kanassut nuttartorsuunnginnamik tamaani aalisakkat mingutsitaanerata malinnaaffigineqarnerani atorneqartarput. 2007-mi kanassut Maarmorillup eqqaani pisat tingui qaffasissumik aqerlortaqarput, ukiunili kingullerni aqerlortaqannginnerulersimaqalutik. Kanassut nerpiisa akui allanit qaffasinnerunngillat.

 

Raajat itisoormiut 2007-imi Qaamarujummi pisat aqerlortaat qaffasippoq. Aqerlortaqassusiat 1988-imili malunnavissumik appariartorsimavoq, annermilli piffissap tamatuma aallaqqaataani.

 

Maarmorillup eqqaani aqerlortaqassutsit uuttukkat qaffasinnerat inunnit tamaani aalisakkanik allanillu nerisaqartartunit aarlerinartoqartinneqarpoq. 2007-milu misissuisoqarmat uillut tamaaniittut siuliani taaneqartut eqqaasanngikkaanni aqerloq killissarititaasunit appasinneruvoq.  

 

2007-mi misissuinertigut paasineqarpoq Maarmorillup eqqaani suli – aatsitassarsiorfiup 1990-imi uninneraniit ukiut 17-it qaangiunneranni – mingutsitsisoqartoq taamalu avatangiisini aqerlup zinkillu annertuujunerat uuttorneqarsinnaalluni. Ukiulli qassiit ataatsimut isigalugit mingutsitsineq malunnaqisumik appariarsimavoq, pingaartumik aatsitassarsiornerup 1990-imi uninnerata kingorna, aammalu sumiiffiit aqerlumik zinkimillu mingutsitaasimasut annikilliartuinnarlutik. Maanna annermik Affarlikassaata kiisalu Qaamarujuup sunnerneqarsimanerat takuneqarsinnaavoq.

 

Rapporten i pdf-format (3.795 kB)