Aarhus Universitets segl

Nr. 105: Miljøovervågning i 2013 på kryolit minen i Ivittuut, Sydgrønland (GR)

Bach, L., Asmund, G. & Riget, F. 2014. Environmental monitoring in 2013 at the cryolite mine in Ivittuut, South Greenland. Aarhus University, DCE – Danish Centre for Environment and Energy, 32 pp. Scientific Report from DCE – Danish Centre for Environment and Energy No. 105. http://dce2.au.dk/pub/SR105.pdf

Eqikkaaneq

Kujataani Arsuup Kangerluani Ivittuuni 1854-imiit 1987-imut orsugiammik piiaasoqarpoq, immikkoortiterisoqarluni aallarussuisoqarlunilu. Aatsitassarsiorneq pissutigalugu kangerlummi aqerlumik zinkimillu mingutsitsisoqarsimavoq. Mingutsitsinerup aallaaviginerusai tassaapput ujaqqat atugassaanngitsutut orsugiassiorfimmiit eqqakkat. Ujaqqat taakku Ivittuut sissaanut eqqarneqarsimapput taakkunanngalu aqerloq zinkilu arrorlutik Arsuup Kangerluanut siammarsimapput.

Tamaani mingutsitsineq 1982-imiilli malinnaavigineqarpoq. 1985-imiit malinnaavigineqarnerani qeqqussat uillullu kisimik misissorneqartalersimapput siusinnerusukkut misissuisarnertigut paasinarsisimammat kangerlummi aalisakkat raajallu aqerlumit zinkimillu mingutsitaanngitsut. Nalunaarusiami tassani misissuinerit kingulliit 2013-imi juulimi ingerlanneqartut nassuiarneqarput. 2013-imi qeqqussat uillullu aqerloqassusiisa zinkeqassusiisalu piffinnut agguataarnerat malillugu takuneqarsinnaavoq Ivittuut sissaani ujaqqat eqqakkat suli mingutsitsisuunerpaajusut.

Qeqqussat Ivittuut eqqaanni kangerluup saqqaani 4 km- missaannik isorartussulimmi nalinginnaasumiit aqerlortaqarnerupput, taavali Arsuup Kangerluani misissuiffigineqartup annersaani qeqqussat nalinginnaasumiit zinkitaqarnerullutik. Uillut Arsuup kangerluani misissuiffinni tamani aammalu Arsuup Kangerluata avataani 3-4 km-inik isorartussusilimmi nalinginnaasumit aqerlortaqarnerupput. Uilut zinkitaqassusiat eqqarsaatigalugu Ivittuut eqqarpiaanniittut kisimik nalinginnaasumiit akoqarnerupput.

Ivittuut eqqaanni sinerissami 5 km missaannik isorartussusilimmi uillut ima aqerlortaqartigipput nerineqarnissaat innersuussutigineqarani. Piffik taama akoqarfiat taanna 2007-imiit 2010-mut misissuisarnerni isorartussutsimisut ippoq kisiannili 2004-imiit minneruvoq, aammalu 1982-1992-imiit assut annikinnerulluni. Piffissami tassani Arsuup Kangerluata alanngua aamma ilanngunneqartarpoq.

Piffissaq misissuiffiusartoq 1982-imiit 2013-imut tamaat qiviaraanni Arsuup Kangerluani qeqqussat uillullu aqerlumik akuat appariartorsimavoq. Maanna 1982-imiit aqerloqassusiat agguaqatigiissillugu pingajorarterutaannanngorsimagaluartoq taamaattoq qeqqussat uillullu zinkeqassusiat apparsimagaluarluni aqerloqassusiattulli appariartigisimanngilaq.