Bach, L. & Asmund, G. 2013. Environmental Monitoring at the Nalunaq Gold Mine, South Greenland, 2012. Aarhus University, DCE – Danish Centre for Environment and Energy, 42 pp. Scientific Report from DCE – Danish Centre for Environment and Energy No. 55. http://www.dmu.dk/Pub/SR55.pdf
2012-imi septemberip ulluisa 7-ianiit 13-iannut avatangiisinik misissuinerit arfineq sisamassaat kuultisiorfiup Nalunap, Kujataani Nanortalimmiit 40 kilometeri missaanni ungasissuseqartup eqqaani ingerlanneqarpoq. Aatsitassarsiorfiup avatangiisinut sunniutai kissaatigineqanngitsut paasisinnaajumallugit pinngitsoorsinnaajumallugillu avatangiisit misissuiffigineqartarput. 2011-imi misissuinerup kingorna aatsitassarsioqatigiiffik Angel Mining Gold A/S ujaqqanik kuultitalinnik piiaanerminik ingerlatsiinnarsimavoq. Kuulti cyanid atorlugu puttallartitsinikkut immikkoortiterneqartarpoq (Carbon-in-Pulp). Kuultip ujaqqaniit immikkoortinneqarnerani cyanidip atorneqarnera pissutigalugu cyanidip qooqqumut aniatinneqartup killiliussanik qaanngiinnginnissaa sukangasumik nakkutigineqarpoq.
Uillut, qeqqussat kanassullu Iterlassuarmi sumiiffinni assigiinngitsuni 4-5-imi pisariortorneqarput, Napasorsuup qooruata kuuani eqallut kangerluanilu pisarineqartarput. Aammattaaq qillinernik sumiiffimmi mingutsitaanngitsumiit (AMIT) aatsitassarsiorfiup eqqaanut nuussisoqarpoq. Misissugassatut tigooqqakkat tamarmik pinngoqqaatinut 12-inut misissuiffigineqarput: arsen (As), kuulti (Au), cadmium (Cd), kobalt (Co), krom (Cr), kanngussak (Cu), savimineq (Fe), kviksølv (Hg), nikkeli (Ni), aqerloq (Pb), selen (Se) aammalu zinki (Zn). Paasisat 1998-2001-imi aatsitassarsiorneq sioqqullugu uuttortakkanut kiisalu misissuisarnerni siusinnerusukkut ingerlanneqartuni paasisanut sanilliunneqartarput.
Nunami avatangiisit eqqarsaatigalugit qillinerni (ujaqqat naanerini) talittarfiup, ujaqqanik aserortikkanik ilioqqaaviup kiisalu aatsitassarsiorfiup tammaarsimaffiullu eqqaanni Cu, Cr, As aammalu CO ukiuni siuliini sanilliussivinnut sanilliullugit annertungaatsiaqaat. Qillinerni nuussani 2012-imi saffiugassat 2007 aamma 2008-imut sanilliullugit annikinnerupput, kisiannili 2010-mut assersuunneqarsinnaallutik. Qaffariaataat pingaartumik isaarissami 300 meterinik qatsissusilimmi silami aserorterinermik kiisalu aqqusinerniit pujoralatserinermik pissuteqarsimassangatinneqarpoq.
Aqqusinermiit avasilliartorluni qillinerit Cu, Cr, As aamma Co-mik akui 2005-12-imi uuttortarneqartarput. Aqqusinermiit avammut ungasilliartortilluni saffiugassat tamarmik annikilliartupiloortarput mingutsitsiviunerpaat. As aamma Co aqqusinermiit 1300 meterit missaanniit 1500 meterit avasissusilimmi qaffasissut nassaarineqarput, taavali Cr aqqusinermiit 750 meterinik avasissusilimmi nalinginnaasumik qaffasissuseqalerluni.
Tammaarfimmiit qutsinnerusumi, aatsitassarsiorfiup imikoorutaaneersut, kitsitsivimmeersut kiisalu kuummi atsinnerusumiittut sananeqaatit annertussusii uuttortaavigineqarput. Imeq kitsitsivillu tamarmik kuummi qutsinnerusumut sanilliullugit aatsitassarsiorfiup imikoorneranik pissuteqartumik sananeqaatinik akoqarnerupput. Kisitsiviup Cu-mik akui erngup pitsaassusissaa pillugu piumasaqaatinik naammassinninngillat. Taamaattorli eqaluit tinguini Cu-p imaluunniit saffiugassat uuttortarneqarnertut allat annerulersimaneranik malunnartoqanngilaq.
Napasorsuup qooruata kuua Iterlassuarmut isoqarpoq, tassanilu uillut, qeqqussat uillullu katersuiffigineqartarput. 2012-imi imaani avatangiisit aatsitassarsiorfimmit annikitsuinnarmik sunnerneqarsimapput. Qeqqussat uillullu sananeqaatinit Napasorsuup qooruata kuuatigut aniatinneqartunik sunnerneqarsimapput annikitsunnguamillu avatangiisinut naleqqiullutik sananeqaatinik arlalinnik akoqarnerullutik, pingaartumik kuup akuata eqqaaniittut, taamaattorli kanassut tingui misissugassanik tigusiffiit arlaannaanniluunniit annerusumik akoqanngillat.
Sananeqaatinik aatsitassarsiorfimmeersunik Napasorsuup qooruani Iterlassuarmilu (Kuultisiorfiup ataani kangerluk), nunami, imermi imaanilu siammarterinikkut avatangiisit ilungersunartorsiortitaanerat killilittut isigineqarpoq, avatangiisinilu ilungersunartorsiortitsineq annikillisarniarlugu annerusumik iliuuseqartoqartariaqarani.
